Riciklimi i plastikës mund ta bëjë atë më toksike dhe nuk duhet të konsiderohet një zgjidhje për krizën e ndotjes, ka paralajmëruar organizata Greenpeace përpara raundit të fundit të negociatave për një traktat ndërkombëtar të plastikës.
“Plastikat janë në thelb të papajtueshme me një ekonomi ricikluese”, tha organizata globalee mjedisore në një raport që bashkon kërkimet që tregojnë se plastika e ricikluar është më toksike sesa përbërësit e tyre të virgjër.
Raporti, i caktuar për të përkuar me fillimin e bisedimeve të reja për një traktat të mundshëm global të plastikës, vjen pasi një studim i veçantë ka gjetur se shpërbërja e plastikës për riciklim shpërndan ndotjen mikroplastike në mjedis.
Përfaqësuesit nga 173 vende vitin e kaluar ranë dakord të zhvillojnë një traktat ligjërisht të detyrueshëm që mbulon “ciklin e plotë të jetës” të plastikës nga prodhimi deri në asgjësimin, që do të negociohet gjatë dy viteve të ardhshme. Javën e ardhshme ata do të takohen në Paris, për bisedimet që tashmë janë kritikuar për përjashtimin e komuniteteve në vendet në zhvillim të dëmtuara nga hedhja dhe djegia e mbetjeve plastike, si dhe mbledhësit e margjinalizuar të mbetjeve, të cilët janë thelbësorë për riciklimin.
Pa këto zëra, frika është se negociatat do të ndikohen nga interesat e korporatave. “Industria e plastikës, duke përfshirë kompanitë e karburanteve fosile, petrokimike dhe të mallrave të konsumit, vazhdon të paraqesë riciklimin e plastikës si zgjidhje për krizën e ndotjes plastike”, tha Graham Forbes, i cili drejton fushatën globale të plastikës të Greenpeace SHBA.
“Por toksiciteti i plastikës në fakt rritet me riciklimin. Plastika nuk ka vend në një ekonomi ricikluese dhe është e qartë se e vetmja zgjidhje reale për t’i dhënë fund ndotjes plastike është reduktimi masiv i prodhimit të plastikës”, shtoi ai.
Që nga vitet 1950 janë prodhuar rreth 8 miliardë ton plastikë. Raporti i Greenpeace tregon kërkime të rishikuara dhe studime ndërkombëtare që tregojnë jo vetëm se vetëm një pjesë e vogël (9%) e plastikës riciklohet, por edhe se ato përfundojnë me përqendrime më të larta të kimikateve toksike, duke shumëfishuar dëmin e tyre të mundshëm për njerëzit, shëndetin e kafshëve dhe mjedisin.
Plastika e ricikluar, thotë raporti, shpesh përmban nivele më të larta të kimikateve si retardantët toksikë të flakës, benzeni dhe kancerogjenë të tjerë, ndotës të mjedisit duke përfshirë dioksinat e brominuara dhe të kloruruara, që mund të shkaktojnë ndryshime në nivelet e hormoneve natyrore të trupit.
Mbetjet plastike të destinuara për riciklim zakonisht eksportohen nga vendet me të ardhura të larta në pjesët më të varfra të botës
“Plastikat bëhen me kimikate toksike dhe këto kimikate nuk zhduken thjesht kur plastika riciklohet. Shkenca tregon qartë se riciklimi i plastikës është një përpjekje toksike me kërcënime për shëndetin tonë dhe mjedisin përgjatë rrjedhës së riciklimit. Thënë thjesht, plastika helmon ekonominë dhe trupin tonë dhe ndot ajrin, ujin dhe ushqimin. Ne nuk duhet të riciklojmë plastikë që përmbajnë kimikate toksike. Zgjidhjet reale për krizën e plastikës do të kërkojnë kontrolle globale mbi kimikatet në plastikë dhe reduktime të konsiderueshme në prodhimin e plastikës”, tha Dr Therese Karlsson, një këshilltare shkencore me Rrjetin Ndërkombëtar të Eliminimit të Ndotësve (IPEN).
Prodhimi i plastikës parashikohet të trefishohet deri në vitin 2060. Greenpeace tha se çdo traktat global i plastikës duhet të arrijë reduktime të menjëhershme domethënëse në prodhimin e plastikës, si hapi i parë në një rrugë drejt eliminimit total të prodhimit të plastikës.
Ajo plastikë që mbetet duhet të ripërdoret sa më shumë që të jetë e mundur, tha Greenpeace./ TheGuardian